Δευτέρα, Ιανουαρίου 23, 2006

No 263

ΑΓΙΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ
1

Ένα αγόρι όμορφο, από σκοίνο,
ώμοι φαρδιοί, μέση λεπτή,
δέρμα ενός μήλου της νυχτός,
στόμα θλιμμένο και μεγάλα
μάτια, και νεύρα από ζεστό
ασήμι, μες στην ερημιά
του δρόμου τριγυρίζει.
Τα λουστρινένια του παπούτσια
του αγέρα σπάζουνε τις ντάλιες,
με δυο ρυθμούς, που τραγουδούν
τα σύντομα τ’ ουρανού πένθη.
Στο ακροθαλάσσι, δεν υπάρχει
Ισάξιο του φοινικοδέντρι,
μήτε αυτοκράτορας με στέμμα,
ουδ’ ένα πορευάμενο άστρο.
Όταν την κεφαλή του γέρνη
πάνω στο ιάσπινό του στήθος,
η νύχτα αναζητά πεδιάδες,
θέλοντας να τον προσκυνήση.
Αντηχούν μόνες οι κιθάρες
για τον Αρχάγγελο Γαβριήλ,
τον δαμαστή περιστεριών
κ΄ εχθρό των κλαίουσων ιτιών.
Άγιε Γαβριήλ: Το αγόρι κλαίει
μες στης μητρός του την κοιλιά.
Μην τι ξεχνάς, πως οι τσιγγάνοι
σου δώρησαν το φόρεμα.

Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα: Ποιήματα (Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος)
Μετάφραση: Άρης Δικταίος

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

[δέρμα ενός μήλου της νυχτός / στόμα θλιμμένο και μεγάλα μάτια,/ και νεύρα από ζεστό ασήμι]

Ο Λόρκα περιγράφει με τρόπο ερωτικό τρόπο τους άνδρες ήρωές του, και δεν θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά αφού οι στίχοι του είναι βιωματικές εικόνες ή κάνει να μοιάζουν με εικόνες. Το πιθανότερο όμως είναι ότι περιγράφει όσα βίωσε με όλες του τις αισθήσεις, γι αυτό κάποιες φορές αγγίζει τα όρια του αισθησιασμού ενώ άλλες υφέρπει ένας λανθάνων πόθος ακόμα και όταν περιγράφει νεκρό.

«Ακόμα και σήμερα ο καθένας ξέρει ότι ο Λόρκα αγαπούσε τους άνδρες με ένα επώδυνο ακόρεστο πάθος»* γράφει τον Ιανουάριο του ’92 η Le Monde, παρουσιάζοντας το βιβλίο του Ίαν Γκίμπσον “Federico Garcia Lorca” - (βλ. καταχώρηση Νο.207). Τολμηρότερη η γαλλική εφημερίδα από τον Γκίμπσον, που παρέμεινε αυστηρά στις μαρτυρίες έστω και αν αυτές ήταν αμήχανες σιωπές ή υπεκφυγές, η γαλλική εφημερίδα επαινεί την δουλειά του Βρετανού ερευνητή και τονίζει την αναγκαιότητα να γνωρίζουμε την σεξουαλική ταυτότητα του λογοτέχνη γιατί την θεωρεί απαραίτητη προϋπόθεση για την σωστή ανάγνωση του έργου του:
«τα περισσότερα βιβλία που είναι αφιερωμένα στη ζωή του Λόρκα, μακρηγορούν στα χρόνια της δόξας του, στις πνευματικές και κοσμικές επιτυχίες του, προβάλλουν έναν προικισμένο με όλα τα ταλέντα άνθρωπο, έναν πραγματικό εθνικό ποιητή. Όταν όμως πρέπει να προχωρήσουν πέρα απ’ αυτήν την εικόνα, να μιλήσουν για έναν Λόρκα πονεμένο, μοναχικό, τα στόματα κλείνουν, οι μάρτυρες απομακρύνονται και ο βιογράφος κατηγορείται πως θέλει να “αμαυρώσει” τη μνήμη του ποιητή, πως θέλει να προσβάλει την ίδια την Ισπανία […] Πώς να καταλάβει κανείς οτιδήποτε από την προσωπικότητα και το έργο του Λόρκα, συνεχίζοντας να κρύβει την ομοφυλοφιλία του συγγραφέα;»**


Πώς περιγράφει τον Αντονίτο Ελ Καμπόριο:

Τα κατσαρά του γυαλιστά
στράφτουν ανάμεσ’ απ’ τα μάτια του.
Στην όψη του μαυριδερός
απ’ το χλωμό φεγγάρι
τραβάει αργά με χάρη.

(μετ. Οδυσσέα Ελύτη)
* * * *

Αντόνιο Τόρρες Ερέδια
Καμπόριο με τη χαίτη σκληρή,
και πρασινομελαχρινέ μου
φωνή γαρύφαλου αντρική.

(απόδ. Βασίλης Λαλιώτης)
* * * *

…και τον Ιγνάτιο Σάντσεθ Μεχίας:

Κανείς δε σε γνωρίζει πια, όμως εγώ σε τραγουδώ,
τραγουδώ, γι αργότερα, το μέτωπό σου και τη χάρη σου,
την ωριμότητα της γνώμης σου της ξακουσμένης,
τον πόθο που ‘χες για το θάνατο, και τη γεύση των χειλιών σου,
και την πίκρα που ‘ταν στο βάθος της αντρίκειας σου χαράς.

(μετ. Νίκος Εγγονόπουλος)
~~~~~~~~~~~~

* & ** : Τα αποσπάσματα από την Le Monde είναι από την Οδό Πανός – τ.59, Φεβρ.1992